ZON zonnewijzer in gebruik
Plaatsing
Plaats de zonnewijzer op een zonnige plek, binnen of buiten.
De zonnewijzer wordt gericht op het geografische noorden, aangegeven door de pijl onder de datumlijn.
De gnomon (de schaduwwerper) wordt ingesteld op de juiste maand.
De tijd wordt afgelezen daar waar de schaduw valt op de tijdellips.
De zonnewijzer geeft de zomertijd aan. Om wintertijd te krijgen, moet een uur worden afgetrokken van de afgelezen tijd.
WT-1 betekent dat er één uur afgetrokken wordt van de aangewezen tijd om wintertijd te krijgen.
Om een nauwkeurigere tijdaflezing te krijgen, kan de tijdsvereffening curve op de sokkel van de zonnewijzer worden geplaatst.
Op de curve kunt u zien dat er bijvoorbeeld op 1 augustus 6 minuten opgeteld moet worden bij de tijd die de schaduw aanwijst.
De eenvoudige plaatsing
Zet de zonnewijzer inclusief tijdsvereffening curve op een zonnige plek. Gebruik een horloge of je telefoon.
Zet de gnomon op de juiste datum. Is het 12.00 uur op het horloge, dan kunt u de zonnewijzer zo richten dat de schaduw op 12 valt op de tijdsellips.
Kijk op de tijdsvereffening curve naar de datum en de +/- minuten voor deze dag.
Als de datum bijvoorbeeld 1 augustus is, moeten er 6 minuten bij de tijd die de schaduw aanwijst worden opgeteld.
Dat wil zeggen dat u op 1 augustus om 12.06 uur (op uw horloge) de zonnewijzer op 12.00 uur moet zetten.
De geografische plaatsing
Deze plaatsing is ingewikkelder dan “de eenvoudige plaatsing”.
Richt de zonnewijzer op het geografische noorden, aangegeven met de pijl onder de datumlijn.
Het geografische noorden is niet hetzelfde als het magnetische noorden, zoals een kompas laat zien.
Om het geografische noorden te vinden, moet men de “magnetische declinatie” van zijn geografische positie kennen, uitgedrukt in graden.
De magnetische declinatie voor Nederland is op het moment ongeveer 2 graden naar het oosten.
Meer over hoe u het geografische noorden kunt bepalen, kunt u hier lezen.